Τελικά, για όλα φταίνε οι μετανάστες;

(Μάης 2011)

Με αφορμή την δολοφονία του 44χρονου Μανώλη Καντάρη, οργανώθηκε από εθνικιστές και νεοναζί ένα ρατσιστικό ανθρωποκυνηγητό, στην Βικτώρια, την Αχαρνών, την Πατησίων και τις γύρω περιοχές. Την εποπτεία του πογκρόμ ανέλαβε πρόθυμα το κράτος επιστρατεύοντας τις αστυνομικές ορδές του και συντονίζοντας την προπαγάνδα του μέσω των ΜΜΕ. Από την πρώτη στιγμή βουλευτές του ΛΑ.Ο.Σ. και οι παρατρεχάμενοι χρυσαυγίτες, συγκεντρώθηκαν στο σημείο της δολοφονίας (Ηπείρου και 3ης Σεπτεμβρίου), εξαπολύοντας ρατσιστικό δηλητήριο και καλώντας τους περίοικους να πάρουν τον “νόμο στα χέρια τους”. Μια μέρα πριν την απεργία της 11/5, τα ΜΜΕ παρουσίασαν την συγκέντρωση, και ό,τι ακολούθησε σαν αυθόρμητη συνάντηση οργισμένων για την δολοφονία κατοίκων. Χρησιμοποίησαν το γεγονός της συγκεκριμένης δολοφονίας “ξεχνώντας” προς στιγμήν πως δολοφονίες συμβαίνουν αρκετά συχνά και όχι μόνο στις “υποβαθμισμένες” περιοχές της Αθήνας. Σκόπιμα επίσης απέκρυψαν, ότι το ΛΑΟΣ πρωτοστάτησε στην οργάνωση των ρατσιστικών πογκρόμ στο κέντρο, κι ότι οι επιθέσεις έγιναν από 30-40 μαχαιροβγάλτες-χρυσαυγίτες και εθνικιστές. Γεγονότα που από μόνα τους αποδεικνύουν ότι οι επιθέσεις δεν ήταν τελικά τόσο “αυθόρμητες”.

Παρά την ανοχή και παρότρυνση λίγων ”αγανακτισμένων” πολιτών, οι μαχαιροβγάλτες της πρώτης γραμμής δεν ήταν άλλοι από τους συνήθεις πατριώτες, υποκοσμιακούς εγκληματίες. Δεν ξεχνάμε πως μέλος και υποψήφιος βουλευτής και περιφερειάρχης της Χρυσής Αυγής καταδικάστηκε πρόσφατα για τη μαφιόζικη δολοφονία 2 ατόμων στο Χαλάνδρι, ενώ ομοϊδεάτης συνεργάτης του αποδείχθηκε υπεύθυνος για την τοποθέτηση βόμβας στο Ξενία στην Πάρνηθα και σχετιζόμενος με τη μαφία. Δεν ξεχνάμε επίσης τις επιθέσεις σε αριστερούς και αναρχικούς με μαχαίρια, με πιο πρόσφατο παράδειγμα το στέκι “Αντίπνοια” όπου φασίστες εισέβαλαν στο χώρο και μαχαίρωσαν 2 άτομα την ώρα που διεξαγόταν μάθημα ισπανικών.

Με τις ίδιες εγκληματικές διαθέσεις φασίστες με μαχαίρια, και σιδερολοστούς, επιτέθηκαν τις τελευταίες μέρες σε όποιον τύχαινε να έχει ξένη εθνικότητα και μελαψό δέρμα. Τα συνεχόμενα πογκρόμ είχαν σαν αποτέλεσμα δεκάδες τραυματίες (στην πλειοψηφία τους μετανάστες) και την δολοφονία τα ξημερώματα της 12ης Μάη, ενός 20χρονου από το Μπαγκλαντές (το όνομα του οποίου παραμένει άγνωστο). Η αγριότητα, η ένταση και η έκταση αυτών των επιθέσεων σε μαγαζιά και σπίτια μεταναστών, υποστηρίχθηκαν καθόλη τη διάρκειά τους από τους συμπορευόμενους “προστάτες του πολίτη” ΜΑΤ, ΔΙΑΣ και ΔΕΛΤΑ. Συνεχόμενες, οργανωμένες επιθέσεις από τις φασιστοσυμμορίες και τα ΜΑΤ δέχτηκαν τις ίδιες μέρες και οι καταλήψεις Villa Amalias και Πατησίων 61 κ Σκαραμαγκά. Η συντονισμένη κρατική δολοφονική επίθεση συνεχίστηκε στην απεργιακή πορεία της 11ης Μαΐου, με αποτέλεσμα 97 καταγεγραμμένους τραυματίες εκ των οποίων πάνω από τους μισούς με τραύματα στο κεφάλι και το σύντροφο Γιάννη Κ., σε προθανάτια κατάσταση από τραύμα στο κεφάλι, νοσηλευόμενο ακόμη στην εντατική.

Όλος αυτός ο εσμός κρατικών και κρατικά κατευθυνόμενων εθνικοτραμπούκων προσπάθησε να μας πείσει ότι για την ανεργία φταίνε οι μετανάστες, για τη φτώχεια φταίνε οι μετανάστες, για την εγκληματικότητα φταίνε επίσης οι μετανάστες. Η δική μας ανάγνωση των γεγονότων διαφέρει αρκετά από τη μισάνθρωπη λογική της απόδοσης συλλογικών ευθυνών και του διαχωρισμού των ανθρώπων βάσει της φυλετικής τους καταγωγής. Θεωρούμε ότι για την αντιμετώπιση ενός υπαρκτού προβλήματος, όπως είναι η αντικοινωνική παραβατικότητα και εγκληματικότητα, πρέπει κανείς να εντοπίσει πρώτα τα αίτια και εκεί να αναζητήσει τη λύση.

Η λεηλασία και η καταδυνάστευση της ”αναπτυσσόμενης” καπιταλιστικής περιφέρειας από την ”αναπτυγμένη” δύση, με την συμβολή και του ελληνικού κράτους, οδήγησε στην εξαθλίωση τεράστια κοινωνικά κομμάτια αυτών των χωρών. Οι συνεχείς πόλεμοι, οι στρατιωτικές επεμβάσεις των δυτικών έκαναν τη μετανάστευση μοναδική λύση για επιβίωση. Η επιβίωσή τους βέβαια στα καπιταλιστικά κέντρα κάθε άλλο παρά εξασφαλισμένη είναι. Όσοι, για παράδειγμα, καταφέρουν να φτάσουν στην Ελλάδα ζωντανοί (νάρκες, συρματοπλέγματα, σαπιοκάραβα), θα βρεθούν αντιμέτωποι με την φτώχεια και την εξαθλίωση, τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, τις σκούπες και τα βασανιστήρια των μπάτσων, τα μαχαίρια των φασιστών, τις απειλές και τις ρατσιστικές κορώνες «αγανακτισμένων κατοίκων», τον κοινωνικό αποκλεισμό.

Η πλειοψηφία των χωρίς χαρτιά μεταναστών, θεωρούν την Ελλάδα, τον πρώτο σταθμό του ”ταξιδιού” τους κατά τη μετακίνησή τους στην υπόλοιπη Ευρώπη. Ακόμη κι αν καταφέρουν να φύγουν από τα λιμάνια (Πάτρα, Ηγουμενίτσα) στα οποία στοιβάζονται, η εφαρμογή της ευρωπαϊκής «Συνθήκης του Δουβλίνου ΙΙ», προβλέπει την επιστροφή όσων συλλαμβάνονται στην χώρα εισόδου. Έτσι, η Ελλάδα έχει μετατραπεί σε μια τεράστια φυλακή για τους περισσότερους μετανάστες. Υπό αυτές τις συνθήκες, συγκεντρώνονται σε περιοχές που τα νοίκια είναι φτηνά, κατά κύριο λόγο στο κέντρο. Αυτή η υπερσυσσώρευση εξαθλιωμένων ανθρώπων σε ήδη φτωχές περιοχές δημιουργεί μια εκρηκτική κατάσταση συνύπαρξης τόσο για τους ίδιους όσο και για τους ντόπιους.

Οι μετανάστες (με χαρτιά ή χωρίς) αλλά και οι πρόσφυγες που καταφτάνουν στην Ελλάδα λόγω πολιτικών διώξεων στις χώρες τους, έχουν, όπως και η υπόλοιπη κοινωνία, διαφορετικά ταξικά χαρακτηριστικά. Δεν είναι δηλαδή μια ενιαία ομάδα με κοινά συμφέροντα. Κάποιοι ενσωματώθηκαν σχετικά γρήγορα στη συνθήκη της μισθωτής σκλαβιάς, κυρίως την εποχή της ”ραγδαίας οικονομικής ανάπτυξης”. Οι περισσότεροι συνεχίζουν να εργάζονται ως πραγματικοί σκλάβοι με μισθούς εξαθλίωσης και δίχως κανένα εργασιακό δικαίωμα, προσπαθώντας να θρέψουν τους εαυτούς τους και τις οικογένειες τους. Ένα άλλο κομμάτι των μεταναστών αναγκάζεται προκειμένου να επιβιώσει να λειτουργήσει ”εκτός νόμου”, είτε ως πλανόδιοι μικροπωλητές, είτε ως ανοργάνωτοι μικροεγκληματίες, είτε, στη χειρότερη περίπτωση, οργανωμένοι σε μαφίες ναρκωτικών, όπλων πορνείας.

Η εγκληματικότητα αποτελεί δομικό στοιχείο του καπιταλισμού. Οι κάθε λογής μαφίες αποτελούν επικερδέστατες καπιταλιστικές επιχειρήσεις που επιβιώνουν με τη συναίνεση και τη στήριξη του κράτους. Το κεφάλαιο επιδιώκοντας το κέρδος με κάθε μέσο, ανοίγει νέες αγορές, φτηνών εργατικών χεριών, όπλων, ναρκωτικών, πορνείας και trafficking. Η έξαρση της αντικοινωνικής παραβατικότητας είναι πιο εμφανής και έντονη στις υποβαθμισμένες περιοχές, εκεί που ντόπιοι και μετανάστες, εξαθλιωμένοι και περιθωριοποιημένοι αλληλοεξοντώνονται προσπαθώντας να επιβιώσουν.

Αυτή η όξυνση του πόλεμου όλων εναντίον όλων, ο κοινωνικός κανιβαλισμός,, αποτελεί βασική επιλογή των εξουσιαστών για την εξασφάλιση της επιβίωση ενός βαθύτατα αντικοινωνικού πολιτικού και οικονομικού συστήματος.Το κράτος, για να προλάβει τις αντιστάσεις που ριζώνουν και συνδέονται, και μια ενδεχόμενη διοχέτευση της οργής των από κάτω εναντίον του, επινοεί τον «εσωτερικό εχθρό», προβάλλει τους μετανάστες, αλλά και οτιδήποτε ξεφεύγει από τον έλεγχο του σαν απειλή. Έτσι, οι καταπιεσμένοι στρέφουν την οργή τους ενάντια στους πιο αδύναμους, αντί να αγωνιστούν ενάντια σε αυτούς που πραγματικά τους καταδυναστεύουν. Το κράτος, εξαπολύει τα σκυλιά του (μπάτσους, φασίστες, media) προκειμένου να κλιμακώσει αυτή την κατάσταση και στη συνέχεια να εμφανιστεί ως διαιτητής και επιβολέας της “τάξης και της ασφάλειας”, να επικυρώσει το ρόλο του ως διαμεσολαβητής που “προστατεύει το συμφέρον όλων μας”.

Τα γεγονότα των τελευταίων ημερών ξυπνάνε μνήμες που έχουν περάσει στην ιστορία ως εφιάλτες. Οι τωρινές συγκυρίες, ίσως να μην ταυτίζονται, αλλά σίγουρα θυμίζουν το κλίμα του Μεσοπολέμου. Η οικονομική ύφεση του 1929, η συσπείρωση του κόσμου γύρω από εθνικά ιδεολογήματα, τα πογκρόμ με κρατική υποστήριξη σε μειονοτικές εθνικές και κοινωνικές ομάδες, η εξουδετέρωση των κοινωνικών κινημάτων, σηματοδότησαν την επέλαση του φασισμού στην Ευρώπη και την έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου. Η ιστορία μας υπενθυμίζει ότι εθνικισμός σημαίνει πόλεμος. Αυτή η μνήμη και η συνείδηση ευρύτερων κοινωνικών τμημάτων δείχνει να μην έχει σακατευτεί από την συνθήκη του καθημερινού αγώνα για επιβίωση. Έτσι, αντιλαμβάνονται το φασισμό και τον εθνικισμό ως αντικοινωνική απειλή. Η επιστολή της μητέρας του 44χρονου και η αποχώρηση κόσμου από το σημείο συγκέντρωσης (καταδίκασαν τις συγκεντρώσεις στο σημείο της δολοφονίας και κατηγόρησαν τους εθνικιστές για καπηλεία του γεγονότος), καθώς και η στάση των οδηγών των λεωφορείων που ειδοποιούσαν τους μετανάστες να κατέβουν λίγες στάσεις πριν το σημείο συγκέντρωσης, όπως και των ντόπιων που φυγάδευσαν κυνηγημένους στα μαγαζιά τους αποτελούν παραδείγματα έμπρακτης αντίστασης στη βαρβαρότητα.

Κατανοώντας τις αιτίες που τις προκαλούν, αλλά μη δικαιολογώντας αντικοινωνικές, εγκληματικές πράξεις, ακόμη κι αν αυτές γίνονται καθαρά για επιβίωση, ως αναρχικοί/ες αγωνιζόμαστε για την ελευθερία και την ισότητα όλων των ανθρώπων, ασχέτως φυλής και χρώματος, αγωνιζόμαστε έμπρακτα ενάντια σε φασιστικές νοοτροπίες συλλογικής ευθύνης. Γιατί η φτώχεια, η ανεργία, το έγκλημα δεν έχουν εθνικότητα και φυλή. Αποτελούν συνέπειες ενός εξουσιαστικού, εκμεταλλευτικού συστήματος και μόνο η καταστροφή του μπορεί να τα απαλείψει.

Οι έτοιμες και από τα πάνω “λύσεις” το μόνο που μπορούν να προσφέρουν είναι μεγαλύτερη εκμετάλλευση, βία και καταπίεση. Αν δεν στρέψουμε συλλογικά την οργή μας σε αυτούς πους καταδυναστεύουν τη ζωή μας, το μακρύ τους χέρι θα εξακολουθήσει να σκορπάει το φόβο και τη σιωπή και τα εγκλήματα τους θα παραμείνουν αόρατα. Αντί για γκέτο και πεδία αλληλοσφαγής και εκμετάλλευσης των πιο αδύναμων, θέλουμε οι δημόσιοι χώροι να γίνουν χώροι επικοινωνίας, αλληλοβοήθειας και σύνδεσης των καταπιεσμένων, ντόπιων και μεταναστών. Μόνο με όρους συλλογικοποίησης στη βάση της αλληλεγγύης, της αξιοπρέπειας και της αλληλοβοήθειας, μπορούμε να ξεπεράσουμε τους τεχνητούς φυλετικούς διαχωρισμούς. Οι κοινοί και αδιαμεσολάβητοι αγώνες ντόπιων και μεταναστών ενάντια στους εκμεταλλευτές και καταπιεστές της ζωής μας, ενάντια στο κράτος και το κεφαλαίο, είναι η μόνη προοπτική για το ξεπέρασμα του φόβου και της εξαθλίωσης, η μόνη προοπτική για τη δημιουργία ενός κόσμου ελευθερίας, ισότητας, αλληλεγγύης και αξιοπρέπειας.

Αναρχική Συλλογικότητα “Καθ’ Οδόν”

Το κράτος δείχνει τα δόντια του

(Μάης 2011)

Για την βάρβαρη και απροσχημάτιστη καταστολή της πορείας στις 11/5

Χιλιάδες διαδηλωτών πορεύτηκαν για μια ακόμη φορά στους δρόμους της Αθήνας με αφορμή την απεργία της 11 Μαΐου. — Επέλεξαν με αυτό τον τρόπο να εκφράσουν την αντίθεσή τους στην αντικοινωνική επίθεση που έχουν εξαπολύσει το κράτος και το κεφάλαιο, εξαθλιώνοντας μεγάλα τμήματα της κοινωνίας, αυξάνοντας την ανεργία, τη φτώχεια, τον αποκλεισμό και την καταπίεση. — Οι προθέσεις του κράτους είχαν γίνει φανερές από νωρίς και συγκεκριμένα μπλοκ διαδηλωτών είχαν εκ των προτέρων στοχοποιηθεί. — Ένας κλοιός αστυνομικών δυνάμεων μας “συνόδευε” καθόλη τη διάρκεια της πορείας. Καθώς πλησιάζαμε στην Βουλή, οι δυνάμεις καταστολής απέκοψαν το μπλοκ της Συνέλευσης Αναρχικών για την Κοινωνική Αυτοδιεύθυνση, οδηγώντας τα τμήματα της πορείας που ακολουθούσαν στην Πανεπιστημίου μπροστά από τη M. Bρετανία.

Φεύγοντας από το Σύνταγμα και καθώς τα μπλόκ των αναρχικών, των αντιιεραρχικών συνελεύσεων γειτονιάς, των ταξικών σωματείων βάσης, και οργανώσεων της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς βρίσκονταν στην Πανεπιστημίου, γύρω στις 15 διμοιρίες ΜΑΤ εξαπέλυσαν εναντίον τους συντονισμένη επίθεση.
Αποτέλεσμα της δολοφονικής επίθεσης των ΜΑΤ ήταν ο τραυματισμός εκατοντάδων διαδηλωτών. Δεκάδες κατέληξαν σε νοσοκομεία και κλινικές με ανοιγμένα κεφάλια, σπασμένα σαγόνια, μύτες και δόντια, εγκαύματα από χειροβομβίδες κρότου λάμψης. Ένας διαδηλωτής έχασε τη σπλήνα του μετά από χτυπήματα που δέχτηκε από τους προστάτες του πολίτη στην κοιλιακή χώρα.

Κατά τη διάρκεια αυτής της επίθεσης χτυπήθηκε ο σύντροφος Γιάννης Κ., από το μπλοκ της Συνέλευσης Αντίστασης και Αλληλεγγύης Κυψέλης/Πατησίων. Μεταφέρθηκε στο Γενικό Κρατικό Νίκαιας σε προθανάτια κατάσταση. Διαγνώστηκε εκτεταμένη εσωτερική αιμορραγία στο κεφάλι που προκλήθηκε από πολλαπλά χτυπήματα (πιθανότατα από πυροσβεστήρα των δυνάμεων προστασίας του πολίτη). Εμφανή ήταν τα σημάδια της αστυνομικής βαρβαρότητας σε όλο του σώμα. Χειρουργήθηκε άμεσα και νοσηλεύθηκε για 8 μέρες στην εντατική.

Δεν ήταν βέβαια η πρώτη φορά που δέχονται επίθεση τα συγκεκριμένα μπλοκ. Η βασική διαφοροποίηση είναι το ότι αυτή τη φορά η επίθεση ήταν απροσχημάτιστη και δεν είχε στόχο τη διάλυση της πορείας αλλά τον τραυματισμό όσο το δυνατό περισσότερων διαδηλωτών. Οι δεκάδες διμοιρίες που επιτέθηκαν ταυτόχρονα και συντονισμένα σε όλο το μήκος του συγκεκριμένου κομματιού της πορείας κάνουν φανερή τη γελοιότητα του ισχυρισμού περί “μεμονωμένων περιστατικών παρεκτροπής των ΜΑΤ”. Η κρατική εντολή (παρά τις περί του αντιθέτου δηλώσεις του “Σάμινα” Παπουτσή, τα όργανα του κράτους δρουν πάντα κατ΄εντολή του κράτους) και η λύσσα των κρατικών σκυλιών, φανερώνει τις προθέσεις των εξουσιαστών και τον τρόπο που έχουν επιλέξει να χειριστούν την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί.

Τα κόμματα και οι επίσημοι συνδικαλιστικοί φορείς, που αποτέλεσαν για χρόνια αποδοτικούς μηχανισμούς διαμεσολάβησης, ελέγχου και χειραγώγησης, έχουν απαξιωθεί πλήρως σήμερα και δεν μπορούν να διαχειριστούν τη συσσωρευόμενη κοινωνική οργή. Η βίαιη καπιταλιστική (αλλά και γενικότερα κοινωνική) αναδιάρθρωση που επιχειρείται θα στηριχθεί κατά κύριο λόγο στην όξυνση του πολέμου όλων εναντίον όλων, στην άσκηση ωμής βίας και την τρομοκράτηση της κοινωνίας με κάθε μέσο.

Έτσι, ο φόνος του 44χρονου Μανώλη Καντάρη, αποτέλεσμα της βαρβαρότητας που γεννά ο καπιταλισμός και της επιβαλλόμενης συνθήκης του κοινωνικού κανιβαλισμού, έγινε αντικείμενο πολιτικής εκμετάλλευσης από τη φασιστοσυμμορία της χρυσής αυγής αλλά και από την ίδια την κυβέρνηση. Υπό την καθοδήγηση και τη στήριξη του κράτους οι νεοναζιστικές συμμορίες οργάνωσαν ένα πογκρόμ μεταναστών (αλλά και ανυποψίαστων ντόπιων με λίγο πιο σκούρο δέρμα) και επιτέθηκαν αρκετές φορές μαζί με τα ΜΑΤ στις καταλήψεις Βίλα Αμαλίας και Πατησίων 61 κ Σκαραμαγκά. Η κατάληξη ήταν η δολοφονία 21χρονου μετανάστη από το Μπαγκλαντές, ο τραυματισμός δεκάδων άλλων, οι εξαγγελίες του πρωθυπουργού για ενίσχυση του κρατικού στρατού στο κέντρο της Αθήνας και οι “σκούπες”.

Ταυτόχρονα, τα ΜΜΕ επιδόθηκαν σε μια ενορχηστρωμένη προσπάθεια αποπροσανατολισμού των καταπιεσμένων, προβάλλοντας ως αίτιο της αυξανόμενης αντικοινωνικής βίας και εγκληματικότητας τη συνύπαρξη ντόπιων και μεταναστών και αναγορεύοντας τους τελευταίους στον υπ’ αριθμόν 1 κίνδυνο για την υπόλοιπη κοινωνία. Αποσιώπησαν ηθελημένα τα προφανή. Η καθημερινή βία που ασκούν το κράτος και το κεφάλαιο, η φτώχεια και η εξαθλίωση που παράγουν, ο ανταγωνισμός που για χρόνια καλλιεργούν και προτάσσουν είναι υπεύθυνα για τα φαινόμενα κοινωνικού κανιβαλισμού μεταξύ των καταπιεσμένων. Τμήμα του ευρύτερου κρατικού σχεδιασμού αποτελεί η υποδαύλιση του πόλεμου όλων εναντίον όλων, η στοχοποίηση και η απομόνωση κοινωνικών τμημάτων, ώστε κατακερματισμένα να μην αποτελούν κίνδυνο για τους κυρίαρχους. Παράλληλα, το κράτος ενισχύει και προβάλλει μια εικόνα βίας στο κέντρο της πόλης, μια κατάσταση έντασης, ώστε να εμφανιστεί ως διαιτητής και επιβολέας της “τάξης και της ασφάλειας” που “προστατεύει το συμφέρον όλων μας”, να επικυρώσει το ρόλο του ως διαμεσολαβητής και να εξασφαλίσει εκ νέου τη συναίνεση τμημάτων της κοινωνίας.

Για όσους δεν “πειστούν” από την άθλια προπαγάνδα τους, το κράτος και κεφάλαιο δηλώνουν ρητά τις προθέσεις τους. Κλιμακώνουν τη βία στοχεύοντας στην καταστολή κάθε κοινωνικής αντίστασης, στην τρομοκράτηση των αγωνιζόμενων και τον παραδειγματισμό όσων σκέφτονται να αγωνιστούν. Οι συντονισμένες επιθέσεις φασιστοειδών -ενεργούμενων του κράτους- και των επίσημων κατασταλτικών μηχανισμών στα πιο εξαθλιωμένα τμήματα αυτής της κοινωνίας και σε κατειλημμένους χώρους αγώνα καθώς και η βάρβαρη καταστολή της πορείας στις 11/5 σηματοδοτούν αυτή ακριβώς την επιλογή εφαρμοζόμενης πολιτικής.

Αν νομίζουν όμως ότι μπορούν να μας τρομοκρατήσουν είναι γελασμένοι. Ολοένα και μεγαλύτερα κοινωνικά τμήματα επιλέγουν να αγωνιστούν συλλογικά, αντιιεραρχικά, αδιαμεσολάβητα, μακριά από κάθε μορφής καθοδήγηση και κηδεμονία. Όλο και περισσότεροι καταπιεσμένοι αγκαλιάζουν τα αυτοοργανωμένα εγχειρήματα, τα ταξικά σωματεία βάσης, τις συνελεύσεις γειτονιάς. Πληθαίνουν οι αναρχικές συλλογικότητες, οι συνελεύσεις, οι καταλήψεις. Ο κόσμος της ελευθερίας μεγαλώνει διαρκώς. Αμφισβητεί έμπρακτα το υπάρχον, συμβάλλει στη συνειδητοποίηση της κοινής μας θέσης και την ενίσχυση της μεταξύ μας αλληλεγγύης.

Με την “ασφάλεια” και τον εσωτερικευμένο τρόμο της απομόνωσης και της περιχαράκωσης, δεν κερδήθηκε ποτέ τίποτε. Η δική μας απάντηση στο φόβο και την εξαθλίωση, η απάντηση των καταπιεσμένων και εκμεταλλευόμενων αυτού του κόσμου, οφείλει να δοθεί στο δρόμο, στις γειτονιές μας, στους χώρους δουλειάς μας και να είναι συνολική. Να στοχεύει στην καταστροφή του κράτους και του καπιταλισμού, στην κοινωνική επανάσταση και την κοινωνική αυτοδιεύθυνση, στη δημιουργία μιας ελεύθερης κοινωνίας, με ισότιμες και αλληλέγγυες σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων.

Αναρχική Συλλογικότητα “Καθ’ Οδόν”

Η εκπαίδευση στα χρόνια της χολέρας

(Σεπτέμβρης 2011)

Ο νέος νόμος πλαίσιο του υπουργείου παιδείας ψηφίστηκε από την Βουλή και πλέον οδεύει ολοταχώς προς εφαρμογή. Ένας νόμος που ήρθε σε μία «νεκρή» κινηματικά περίοδο να καταργήσει τη μέχρι τώρα αυτονόητη για πολλούς και διατηρημένη με αγώνες πρόσβαση στην, κατ’ ευφημισμόν, δημόσια και δωρεάν «παιδεία». Ταυτόχρονα διαλύει κάθε ψευδαίσθηση περί παροχής ίσων ευκαιριών στην εκπαίδευση, αφού ουσιαστικά αποκλείει από τα πανεπιστήμια όσους προέρχονται από χαμηλά οικονομικά στρώματα. Παραδίδει σε μάνατζερ και επιχειρηματίες την διοίκηση των ιδρυμάτων, προωθεί την εντατικοποίηση και τον ανταγωνισμό, όπως απαιτούν, πιο επιτακτικά από ποτέ, οι σύγχρονες ανάγκες της εξουσίας και καταργεί το πανεπιστημιακό άσυλο.

Η επίθεση στην εκπαίδευση είναι τμήμα της συνολικής επίθεσης που δέχεται η κοινωνία, καθώς αναδιαρθρώνεται ο καπιταλισμός. Οι εξουσιαστές βλέπουν το καθεστώς τους να κινδυνεύει να καταρρεύσει και προκειμένου να σωθούν, εξαπολύουν μια βάρβαρη επίθεση ενάντια στο καταπιεσμένο και εκμεταλλευόμενο κομμάτι της κοινωνίας. Κατακτήσεις δεκαετιών που κερδήθηκαν με αίμα καταργούνται στα χαρτιά και τα πάντα επιστρέφουν στην κατοχή του Κεφαλαίου. Η εκπαίδευση δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση.

Τα πανεπιστήμια ως φορείς εκπαιδευτικής και ερευνητικής δραστηριότητας, εντός του καπιταλισμού, ανέκαθεν λειτουργούσαν προς όφελος του Κεφαλαίου, αφού ο λόγος ύπαρξής τους ήταν η στελέχωση και μεγιστοποίηση της παραγωγής και της κυριαρχίας. Ουσιαστικά αναλάμβαναν την εκπαίδευση των μελλοντικών εργατών αλλά και την δημιουργία των νέων αφεντικών και όταν τέλειωναν την δουλειά τους, τους «παρέδιδαν» στην υπηρεσία του Κεφαλαίου. Στην Ελλάδα, η χρηματοδότηση των πανεπιστημίων γινόταν ως τώρα κυρίως από το Κράτος, με τις εταιρίες και τους διεθνείς οργανισμούς να συμμετέχουν, σταδιακά, όλο και περισσότερο, χρηματοδοτώντας εκπαιδευτικά και ερευνητικά προγράμματα. Το πανεπιστήμιο δηλαδή αναλάμβανε ένα κομμάτι της εκπαίδευσης και των τμημάτων έρευνας και ανάπτυξης των εταιριών. Δεν έλειπαν φυσικά και οι έρευνες που εξυπηρετούσαν μιλιταριστικούς ή κατασταλτικούς σκοπούς.

Βέβαια, αυτά τα φαινόμενα δεν ήταν κανόνας για όλες τις σχολές. Τώρα γίνονται νόμος για το σύνολο των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Ο τρόπος λειτουργίας των σχολών, από δω και στο εξής, θα είναι στο χέρι των διαφόρων εταιριών οι οποίες θα επενδύουν σε αυτές με κριτήριο την αποδοτικότητά τους σε κερδοφορία. Αν μια σχολή δεν αποφέρει κέρδος δεν θα έχει και νόημα ύπαρξης, συνεπώς η εκπαίδευση, από «παιδεία» και «δημόσιο αγαθό», μετατρέπεται και με την βούλα σε εμπόρευμα. Τα μη «παραγωγικά» τμήματα (κλασσικών, ανθρωπιστικών σπουδών) θα υποχρηματοδοτούνται και θα οδηγηθούν είτε σε συρρίκνωση, είτε σε κλείσιμο. Παράλληλα, με την προώθηση της υπερεξειδίκευσης, καταστέλλεται κάθε ψήγμα κριτικής και δημιουργικής σκέψης ενώ η προσπάθεια αποπολιτικοποίησης των φοιτητών, η εντατικοποίηση των σπουδών και οι απειλές για στράτευση στα 18 στοχεύουν στην πειθάρχηση, τη γρήγορη ενσωμάτωσή της νεολαίας και την αποτελεσματικότερη αναπαραγωγή των σχέσεων κυριαρχίας.

Η νέα πραγματικότητα στο πανεπιστήμιο κάνει ακόμα πιο κατανοητό το ρόλο του στην διατήρηση της ταξικής κοινωνίας και με δεδομένη την εντατικοποίηση και το αυξημένο κόστος των σπουδών, η εκπαίδευση γίνεται ένας τομέας που για να τα βγάλει κανείς πέρα θα πρέπει να προέρχεται από τα υψηλά οικονομικά στρώματα. Όσο πιο χαμηλή ταξική καταγωγή έχει κανείς, τόσο πιο δύσκολη θα είναι η απόκτηση ενός πτυχίου. Η εκπαίδευση γίνεται ένα πεδίο, στο οποίο επιβιώνουν οι λίγοι και εκλεκτοί. Το παραμύθι της κοινωνικής ανέλιξης μέσα από την μόρφωση και τις σπουδές πηγαίνει οριστικά στα σκουπίδια.

Για πολλά χρόνια ο καπιταλισμός, πρόβαλλε το ιδεολόγημα της «κοινωνικής κινητικότητας» (η δυνατότητα μετακίνησης από μια κοινωνική τάξη σε άλλη), διδάσκοντας στους καταπιεσμένους πως το σχολείο και το πανεπιστήμιο είναι η ευκαιρία για «κοινωνική άνοδο». Στην πραγματικότητα, οι πλούσιοι θα στελεχώσουν τις θέσεις εξουσίας που ήδη κατέχει η τάξη τους. Άλλωστε, μπορούν να αντέξουν οικονομικά περισσότερα χρόνια σπουδών και με καλύτερο επίπεδο, έχουν περισσότερες διασυνδέσεις και ισχυρή επαγγελματική παράδοση. Αντίθετα, για τους υπόλοιπους πτυχιούχους η εξέλιξη είναι γνωστή. Ανεργία και μαύρη ή επισφαλής εργασία. Συνεπώς, το εκπαιδευτικό σύστημα δεν είναι παρά άλλο ένα πεδίο επιβεβαίωσης της ταξικής διαίρεσης της κοινωνίας. Ο ρόλος του όμως είναι διπλός. Αφ’ ενός διαχωρίζει με ταξικά κριτήρια, αναπαράγοντας την καπιταλιστική δομή, αφ’ ετέρου προσπαθεί να ντύσει με το μανδύα της δικαιοσύνης τη δομή αυτή. Οι φτωχοί μαθαίνουν να πιστεύουν πως η κατάστασή τους οφείλεται στο γεγονός ότι δεν ήταν καλοί στο σχολείο. Πείθονται ότι απώλεσαν την μοναδική ευκαιρία που είχαν για κοινωνική άνοδο, με δική τους ευθύνη. Με τον τρόπο αυτό, μέσα στις σχολικές αίθουσες και τα πανεπιστήμια τα κοινωνικοοικονομικά πλεονεκτήματα των πλουσίων βαφτίζονται «επαρκής εκπαίδευση» ενώ τα μειονεκτήματα των φτωχών «αποτυχία».

Τα πτυχία πολλών ταχυτήτων (σύστημα πιστωτικών μονάδων) ενισχύουν τον ανταγωνισμό μεταξύ συναδέλφων, καταργώντας συλλογικά επαγγελματικά κεκτημένα. Το ελληνικό “american dream” περί καριέρας και κοινωνικής ανέλιξης πεθαίνει αλλά παίρνει μαζί του και τη δυνατότητα διεκδίκησης καλύτερων συνθηκών δουλειάς.

Ως επιστέγασμα αυτού του νόμου, υλοποιήθηκε ο διακαής πόθος των εξουσιαστών για την κατάργηση του ασύλου. Μετά από χρόνια προσπαθειών, λάσπης και κρατικής προπαγάνδας επιτεύχθηκε με τη συναίνεση των νεοφιλελεύθερων και ακροδεξιών κομμάτων του κοινοβουλίου. Η τυπική του κατάργηση έρχεται να προστατεύσει την επιχείριση “πανεπιστήμιο” από καταλήψεις και κάθε διατάραξη της ομαλής ροής χρήματος και εκπαιδευτικού-ερευνητικού έργου. Κυρίως όμως αποτελεί συνέπεια της γενικότερης νομικής θωράκισης του καθεστώτος απέναντι σε ριζοσπαστικές αντιδράσεις που μπορούν να κλονίσουν την (ήδη ετοιμόρροπη) εξουσία του. Το Κράτος προσπαθεί να απογυμνώσει τους αγωνιζόμενους από τα όποια όπλα είχαν κατακτήσει τις προηγούμενες δεκαετίες.

Δεν τρέφαμε ποτέ αυταπάτες περί του «απαραβίαστου του ασύλου». Το άσυλο έχει καταλυθεί από τις δυνάμεις καταστολής αρκετές φορές μέχρι τώρα, είτε με, είτε χωρίς την άδεια των πανεπιστημιακών. Σχετίστηκε πάντα με την προφύλαξη των μονίμως ή συγκυριακά διωκόμενων από τη δημοκρατία. Την υπεράσπιση ιδεών και πράξεων (δεν διαχωρίζονται) που αποσκοπούσαν στην καταστροφή των εξουσιαστικών σχέσεων και έρχονταν σε άμεση σύγκρουση με το καθεστώς. Δεν υπήρξε ποτέ απλώς και μόνο ακαδημαϊκό και δεν περιμέναμε κανένα νόμο να ορίσει το περιεχόμενό του. Το άσυλο το νοηματοδοτούν και το διαφυλάττουν κάθε φορά αυτοί που το χρησιμοποιούν: αναρχικοί, αριστεροί, μετανάστες, διαδηλωτές, καταληψίες, κάθε κοινωνικό κομμάτι που στρέφεται ενάντια στο καθεστώς και έχει την ανάγκη να προστατευτεί από αυτό. Σε ότι μας αφορά, το χρησιμοποιήσαμε και το υπερασπιστήκαμε, ως κοινωνική κατάκτηση, και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε είτε έχει την έγκριση του Κράτους, είτε όχι, με τον ίδιο τρόπο που υπερασπιζόμαστε κάθε χώρο αγώνα.

Ο αγώνας ενάντια σ’ αυτό το νόμο ξεκινάει από τις σχολές και τους φοιτητές. Το στίγμα του δίνεται από την καρδιά της φοιτητικής κοινότητας, στους χώρους όπου οι φοιτητές κινούνται, συναντιούνται και ζυμώνονται. Εκεί μπορούν να δημιουργηθούν οι συνθήκες συλλογικοποίησης και ανάπτυξης ενός ακηδεμόνευτου κινήματος. Όποιος πολιτικός χώρος ή κόμμα προσπαθεί να παρέμβει σαν εξωτερικός παράγοντας προκειμένου να παίξει τον ρόλο του καθοδηγητή ενάντια σε αυτόν τον νόμο-τερατούργημα, αποτελεί ανάχωμα του αγώνα. Ο αγώνας αυτός αφορά όμως όλη την κοινωνία. Γι’ αυτό και είναι ζητούμενο να διαχυθεί και έξω από τις σχολές, να συνδεθεί και να στηριχτεί συνολικά από το κοινωνικό κίνημα και κάθε αγωνιζόμενη κοινωνική ομάδα.

Ως αναρχικοί, ως αγωνιζόμενο κομμάτι αυτής της κοινωνίας, συνδεθήκαμε στο παρελθόν με τις εκπαιδευτικές κινητοποιήσεις, αποστασιοποιημένοι από αιτήματα που εξαντλούνται στον «δημόσιο και δωρεάν χαρακτήρα της παιδείας», αλληλέγγυοι όμως στους αγώνες ανθρώπων που παλεύουν για τη βελτίωση της ζωής τους. Κάθε τέτοια βελτίωση αποτελεί κεκτημένο από την πλευρά της κοινωνίας. Οι αποσπασματικές κοινωνικές κατακτήσεις, όσο μερικό χαρακτήρα και αν έχουν, είναι μικρά αλλά απειλητικά βήματα κατά της εξουσίας και οι καταργήσεις τους είναι βήματα οπισθοχώρησής μας. Ο αγώνας για την κατάργηση αυτού του νόμου είναι σημαντικός αλλά ακόμα και αν στεφθεί με επιτυχία δεν θα έχει κάνει την εκπαίδευση ιδανική, δεν θα την μετατρέψει ξαφνικά σε παιδεία, κάθε άλλο. Ένα εκπαιδευτικό σύστημα που αναπαράγει και οξύνει την αδικία, την εκμετάλλευση και την καταπίεση είναι αδύνατον να συμβάλει στην ολόπλευρη ανάπτυξη ελεύθερων ανθρώπων, την ανάπτυξη όλων των κλίσεων, των ικανοτήτων και των θέλω τους. Οι εκπαιδευτικές ανισότητες είναι αποτέλεσμα μιας άνισα δομημένης κοινωνίας, οπότε δεν μπορούν να ερμηνευθούν ανεξάρτητα από το γεγονός αυτό. Συνεπώς, θεωρούμε πως μια προσπάθεια για αλλαγή των εκπαιδευτικών δομών αποκτά πραγματική υπόσταση όταν εντάσσεται σε μια συνολική επαναστατική προοπτική για την κοινωνική απελευθέρωση.

Η κοινωνική ζύμωση, οι συλλογικοί αγώνες και διεκδικήσεις, οι οριζόντιες διαδικασίες που ξεπερνούν στην πράξη την ιεραρχία, την αυθεντία και τη διαμεσολάβηση, η συντροφικότητα και η αλληλεγγύη που αναπτύσσονται σε κάθε συλλογικό αγώνα, διαμορφώνουν συνειδήσεις συνολικής ρήξης με το υπάρχον και μπορούν να αναδείξουν ευρύτερους κοινούς στόχους που δεν θα περιορίζονται στον χώρο του πανεπιστημίου. Που θα συνδέουν το ζήτημα της παιδείας με την υιοθέτηση συνολικών απελευθερωτικών προταγμάτων. Για τη δημιουργία ενός κόσμου όπου η παιδεία, όπως και κάθε άλλο κοινωνικό αγαθό, θα είναι ελεύθερο για όλους. Ενός κόσμου ελευθερίας ισότητας και αλληλεγγύης, η δημιουργία του οποίου προϋποθέτει τη συνολική καταστροφή του Κράτους και του Κεφαλαίου.

  Αναρχική Συλλογικότητα “Καθ’ Οδόν”

Επικοινωνία

Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας στην ηλ.διεύθυνση  kathodon@espiv.net