Δημοψήφισμα: θέλετε να σας εκμεταλλεύεται το αφεντικό σας, ναι ή όχι;

Mετά από μια μακρά περίοδο διαπραγματεύσεων με τους υπόλοιπους ευρωπαίους εταίρους της, η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ αποφάσισε να καταφύγει σε ένα δημοψήφισμα. Πρόκειται βέβαια για ένα σημαντικότατο ζήτημα, το οποίο αφορά άμεσα τη ζωή μας και θα έχει αμεσότατες επιπτώσεις σε αυτή. Η κυβέρνηση επιλέγει έναν αμεσοδημοκρατικό τρόπο λήψης απόφασης, απευθυνόμενη στο σύνολο της κοινωνίας. Πρόκειται για μια έντιμη, ηθική και δημοκρατική πολιτική επιλογή, καθώς μια τόσο σημαντική απόφαση οφείλει να απαντηθεί από το σύνολο των ανθρώπων που κατοικούν στον ελλαδικό χώρο. Η στήριξη του «ΟΧΙ» θα δημιουργήσει τις συνθήκες ανάπτυξης ενός ριζοσπαστικού κινήματος και θα συμβάλλει στην βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης της τάξης μας. Σωστά; Καθόλου!

Αμεσοδημοκρατικό δημοψήφισμα;

Όσον αφορά στην «αμεσοδημοκρατικότητα» του δημοψηφίσματος, αυτός που θέτει το ερώτημα στο οποίο η απάντηση «ναι ή όχι» θέτει τόσο το πλαίσιο συζήτησης (συνεπώς και το πλαίσιο της απόφασης) όσο και το πλαίσιο πολιτικής διαχείρισης του αποτελέσματος. Ερωτήματα που τίθενται από τα πάνω δεν έχουν σχέση με οποιαδήποτε αμεσοδημοκρατική διαδικασία. Εμείς, για παράδειγμα, θα ρωτούσαμε «θέλετε να μας εκμεταλλεύονται τα αφεντικά μας, ναι ή όχι; Θέλετε να μας επιβάλλει το κράτος φόρους για να χρηματοδοτεί τις τράπεζες, τους καπιταλιστές και το γραφειοκρατικό του μηχανισμό, ναι ή όχι; Θέλετε να αποφασίζει κάποιος άλλος για τη ζωή μας, ναι ή όχι;» Ερωτήματα δηλαδή που θέτουν ως προτεραιότητα τις δικές μας ανάγκες και επιθυμίες και δεν συμβάλλουν στη δημιουργία ενός διαταξικού κι εθνικόφρονα χυλού που καλείται να αποφασίσει για τη «σωτηρία της πατρίδας» απέναντι στους κακούς «ξένους κερδοσκόπους και ιμπεριαλιστές». Ερωτήματα που δεν προβάλουν τον καπιταλισμό και τον κρατισμό ως μονόδρομο.

Μια διαδικασία είναι αμεσοδημοκρατική όταν σε αυτήν συμμετέχουν με συνέπεια και ισοτιμία άνθρωποι που στοχεύουν να αυτοδιευθύνουν τη ζωή τους, όχι όταν μια κυβέρνηση αποφασίζει ανά μερικές δεκαετίες να «συμβουλευθεί το λαό» για τους δικούς της σκοπούς. Η αμεσοδημοκρατία είναι κενή περιεχομένου αν αποσυνδεθεί από την ελευθερία, την ισότητα και την αλληλεγγύη, αν αποσυνδεθεί από τον ελευθεριακό κομμουνισμό, από την αναρχία. Το να συναποφασίζουν τα αφεντικά από κοινού με τους μισθωτούς σκλάβους, οι εξουσιαστές μαζί με τους εξουσιαζόμενους γύρω από ένα ερώτημα που τίθεται από την κυβέρνηση θυμίζει τη χιουμοριστική  συνδιαμόρφωση μεταξύ λύκων και προβάτων για τον καθορισμό του βραδινού δείπνου.

Αποτελέσματα του δημοψηφίσματος

Όταν μας ρωτάει η κυβέρνηση αν θέλουμε το δικό της μνημόνιο ή αυτό που προτείνουν οι δανειστές της, κάθε απάντηση από τη μεριά της τάξης μας (της τάξης των εκμεταλλευόμενων και των καταπιεσμένων) θα στραφεί εναντίον μας. Η εκλεγμένη προ 5μήνου κυβέρνηση θέλει, μέσω του δημοψηφίσματος, να καταστήσει την τάξη μας συνυπεύθυνη για τα νέα μέτρα που θα ληφθούν εναντίον της και για τις κινήσεις της επόμενης μέρας, όποιες και να είναι αυτές. Αυτή η συνυπευθυνότητα θα δράσει κατασταλτικά ως προς την προοπτική δημιουργίας ενός ριζοσπαστικού κινήματος που θα μπορεί να αμφισβητήσει πραγματικά τις επιλογές των κυρίαρχων. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος θα χρησιμοποιηθεί από την κυβέρνηση είτε ως μέσο διαπραγμάτευσης (για «μια κακή πλην αναγκαία» συμφωνία) με τους εταίρους της και ταυτόχρονα ως μέσο απόσπασης κοινωνικής συναίνεσης για αυτή τη συμφωνία, είτε για να μη χρεωθεί πολιτικά μια πιθανή έξοδο από το ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, η τάξη μας θα συνεχίσει να υφίσταται τις συνέπειες της κρατικής και καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης. Η συμμετοχή μας στο δημοψήφισμα δηλώνει την αποδοχή, από τη μεριά μας, αυτού του γεγονότος.

Όσον αφορά στη διαφορά ανάμεσα στις δυο κυβερνητικά προσδιορισμένες επιλογές. ΝΑΙ σημαίνει την πλήρη αποδοχή της μνημονιακής καπιταλιστικής πολιτικής. OXI σημαίνει κοινωνική νομιμοποίηση της ελληνικής κυβέρνησης να συνεχίσει να διαπραγματεύεται με τους δανειστές του ελληνικού κράτους για το πόσα δις θα εξασφαλίσει από τα μέτρα που θα επιβάλει στην τάξη μας. Για την ελαφρώς διαφοροποιημένη δηλαδή αποδοχή της μνημονιακής πολιτικής.

Όποια κι αν είναι η έκβαση του δημοψηφίσματος, οι επιπτώσεις του έχουν ξεκάθαρα ταξικό πρόσημο. Είτε με ευρωπαϊκό είτε με αριστερό μνημόνιο η συνθήκη εκμετάλλευσης και καταπίεσης θα ενταθεί. Είτε με ευρώ είτε με δραχμή, όσο συνεχίζει να υπάρχει κράτος και καπιταλισμός, η τάξη μας θα συνεχίσει να εξαθλιώνεται κι ένα πολύ μικρό μέρος της κοινωνίας θα συνεχίσει να αποφασίζει για εμάς χωρίς εμάς, θα συνεχίσει να άρχει.

Από τη μεριά μας

Αρνούμαστε από θέση αρχής τη συμμετοχή σε κάθε εκλογική διαδικασία, σε κάθε κρατικά επιβαλλόμενο δίλημμα, αφού για εμάς αυτή νομιμοποιεί την εκάστοτε εξουσία κι αναπαράγει ψευδοδιλήμματα κι ελπίδες περί καλύτερης διαχείρισης ενός κράτους, η ύπαρξη του οποίου και μόνο διαιωνίζει, αναπαράγει και δημιουργεί διαχωρισμούς. Η στάση του Σύριζα απέναντι στις ελάχιστες κινηματικές κινητοποιήσεις αυτούς τους  5 μήνες, επιβεβαίωσε ξανά πως το Κράτος έχει συνέχεια ακόμη κι αν αλλάξει ο διαχειριστής του, ακόμη κι αν ο διαχειριστής αυτός είναι αριστερός-προοδευτικός. Η σοσιαλδημοκρατία (που θεωρητικά τουλάχιστον πρεσβεύει ο σύριζα) είναι εξίσου εχθρική με τον φιλελευθερισμό απέναντι στα κινήματα που δεν ελέγχει, κι εμπλουτίζει τη φαρέτρα της απέναντι σε αυτά με την ενσωμάτωση και την αφομοίωση, εκτός από την άμεση καταστολή.

Ας μην προσπαθούν λοιπόν να μας πείσουν διάφοροι καλοθελητές ότι η συμμετοχή στο δημοψήφισμα και το «εθνικά υπερήφανο ΟΧΙ» που προτείνει ο Σύριζα μπορεί να αλλάξει τις συνθήκες ταξικής πάλης προς όφελος της τάξης μας ή ότι μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία ενός ριζοσπαστικού κινήματος. Όσοι επιλέγουν να συρθούν «για λόγους τακτικής» πίσω από κρατικά επιβαλλόμενα διλήμματα, στηρίζοντας άμεσα ή έμμεσα το «ΟΧΙ» στηρίζουν άμεσα την άνευ όρων παράδοση της τάξης μας στα αριστερά μνημόνια.

Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι παραγνωρίζουμε πως εντός καπιταλισμού υπάρχουν ενδοσυστημικές συγκρούσεις και ότι μια ενδεχόμενη επικράτηση του ΝΑΙ θα συμβάλει στη επέλαση του σύγχρονου ολοκληρωτισμού, με τη μορφή που προωθείται από τα ευρωπαϊκά κράτη. Ωστόσο, μια (έστω και έμμεση) πριμοδότηση του τμήματος των εξουσιαστών που προωθούν ένα άλλο καπιταλιστικό μοντέλο διαχείρισης της συστημικής κρίσης, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να δημιουργήσει συνθήκες ανάπτυξης ενός πραγματικά ριζοσπαστικού κοινωνικού και ταξικού κινήματος με επαναστατική προοπτική. Θα συμβάλλει απλά στην αλλαγή του κυρίαρχου του παιχνιδιού. Όποιος νομίζει ότι μπορεί να χρησιμοποιήσει τα όπλα του ταξικού εχθρού, όπως το συγκεκριμένο δημοψήφισμα, προς όφελος του κινήματος, απατάται. Όσοι έσπευσαν να ψηφίσουν Σύριζα στις τελευταίες εκλογές, έχοντας στο νου τους αυτή την προοπτική, διαψεύστηκαν οικτρά.

Σχετικά με μια ενδεχόμενη έξοδο της ελλάδας από την Ε.Ε.

Η Ε.Ε. είναι ένα διακρατικό κέντρο εξουσίας με δικό του στρατό και νόμισμα, το οποίο τείνει να γίνει ένα ομοσπονδιοποιημένο υπερκράτος. Οι επιμέρους αστικές τάξεις των εθνών κρατών που συναπαρτίζουν την ΕΕ δεν έχουν πάντοτε ταυτόσημα συμφέροντα. Το γεγονός αυτό αντανακλάται σε όλες τις συγκρούσεις που συμβαίνουν στο εσωτερικό της, όπως η σημερινή. Αντίστοιχα, κομμάτια του ντόπιου κεφαλαίου έχουν συμφέρον να προωθήσουν ένα ΟΧΙ στο δημοψήφισμα (αυτό ερμηνεύει εν μέρει και τη στάση των ναζιστών της ΧΑ σε σχέση με αυτό), ενώ άλλα (και μάλλον τα ισχυρότερα αυτή τη στιγμή) έχουν συμφέρον να υποστηρίξουν ένα ΝΑΙ. Πρόκειται για έναν ενδοσυστημικό ανταγωνισμό που λαμβάνει χώρα σε ένα επίπεδο που δεν έχει καμία σχέση με τα ταξικά μας συμφέροντα και την προώθησή τους. Από την μεριά μας, ως αναρχικοί στεκόμαστε ενάντια σε κάθε κράτος, είτε αυτό είναι εθνικό, είτε υπερεθνικό και αγωνιζόμαστε για την καταστροφή του. Στεκόμαστε αλληλέγγυοι σε κάθε άνθρωπο της τάξης μας που αγωνίζεται για την καταστροφή του κράτους που τον καταπιέζει. Σε αυτό το πλαίσιο, αγωνιζόμαστε και ενάντια στην Ε.Ε.. Δεν έχει λοιπόν ιδιαίτερο νόημα για εμάς το ερώτημα μέσα ή έξω από την Ε.Ε.. Επιζητούμε την καταστροφή της Ε.Ε. και των κρατικών μηχανισμών που την αποτελούν, στους οποίους συμπεριλαμβάνεται και το κράτος το οποίο μας καταπιέζει πιο άμεσα, το ελληνικό.

Ως αναρχικοί  δεν υιοθετήσαμε ποτέ μια θεωρία σταδίων η οποία προκρίνει πρώτα έναν εθνικοαπελευθερωτικό-αντιιμπεριαλιστικό αγώνα και στη συνέχεια τη σοσιαλιστική επανάσταση. Κατά συνέπεια, η υποστήριξη του προτάγματος «έξω από την Ε.Ε.» το οποίο προϋποθέτει την ύπαρξη ενός κυρίαρχου εθνικού κράτους που θα την πραγματοποιήσει-είτε αυτό είναι εργατικό είτε σοσιαλδημοκρατικό-, αλλά και την πρόσδεση στο άρμα κάποιας άλλης υπερδύναμης, μας είναι εντελώς ξένη.

Μέσα στην ευρωζώνη είναι ο εχθρός. Έξω από αυτήν;

Το νόμισμα είναι εργαλείο οικονομικής πολιτικής στα χέρια ενός κράτους και μια σημαντικότατη καπιταλιστική παράμετρος για την απόσπαση υπεραξίας. Θεωρούμε το δίλημμα «ευρώ ή δραχμή» εξίσου επίπλαστο με το «μέσα ή έξω από την ΕΕ». Με το ευρώ θα συνεχιστεί η εκμετάλλευση και η καταπίεση από το Κράτος και το τμήμα του κεφαλαίου που έχει επενδύσει στην ελληνική επικράτεια. Με τη δραχμή θα συνεχιστεί η εκμετάλλευση και η καταπίεση από το Κράτος και ένα άλλο μέρος των καπιταλιστών, το οποίο έχει τραβήξει τα κεφάλαιά του περιμένοντας να επενδύσει σε μια χώρα με υποτιμημένο νόμισμα, αγοράζοντας φτηνά. Ασχέτως νομίσματος, η ζωή μας θα συνεχίσει να εξαθλιώνεται, όσο η τάξη μας αρνείται να συνειδητοποιήσει τη συλλογική της δύναμη, όσο αρνείται να αγωνιστεί ενάντια στα αφεντικά και το κράτος, όσο αρνείται να πάρει τη ζωή της στα χέρια της. Όσο αρνείται να θέσει και να απαντήσει το μοναδικό πραγματικό ερώτημα: καπιταλισμός και κρατισμός ή κοινωνική επανάσταση.

Αντιστεκόμενοι στην περαιτέρω εξαθλίωση των ζωών μας, αγωνιζόμαστε για μια ευρώπη (κι ένα κόσμο ολόκληρο) χωρίς σύνορα, χωρίς κράτη, χωρίς καπιταλισμό. Μια ευρώπη (κι ένα κόσμο ολόκληρο) βασισμένο στην αλληλεγγύη μεταξύ των ανθρώπων, στις ελεύθερα ομοσπονδιοποιημένες κομμούνες, σε σχέσεις ελευθερίας και ισότητας.

ΑΠΟΧΗ ΑΠΟ ΤΟ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ. ΝΑ ΘΕΣΟΥΜΕ ΤΑ ΔΙΚΑ ΜΑΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ, ΝΑ ΔΩΣΟΥΜΕ ΤΙΣ ΔΙΚΕΣ ΜΑΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ, ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΚΟ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΜΟ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΡΧΙΑ

Αναρχική Συλλογικότητα Καθ’ οδόν